حجتالاسلام علی رضایینیا، مدرس حوزه علمیه ایلام در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از ایلام، با تأکید بر شناخت صحیح از مسئله توحید، اظهار کرد: واجبالوجود هیچ چیزی را در کنار خود نمیپذیرد، هر چه که هست اوست و غیر او هیچ چیزی نیست. این توحید است، اگر که پذیرفتیم خلقی هست، حالا از سمک تا به سماک، جایی هست که او نیست، وقتی که جایی خالی از او شد پس او نامتناهی نیست، وقتی او نامتناهی نیست، محدود است، وقتی محدود بود پس حتماً ماده است؛ حال نه محدود خداست، نه متناهی خداست و نه ماده خداست! واجبالوجود، مطلق، نامتناهی و نامحدود است و ماده نیست و هیچ چیزی را در کنار خود نمیپذیرد! حال این سئوال پیش میآید که یعنی ما نیستیم؟
حکایت ما و خدا؛ حکایت موج و دریا
وی گفت: حکایت ما(همه خلقت) و خدا، حکایت موج است و دریا؛ موج، هم نیست! چون موجی وجود ندارد هر چه هست دریاست. و هم هست، چون ما موج را میبینیم، اما موج، شکنهای دریاست، به خودی خود اصالت و چیزی از خود ندارد، هر چه که هست، دریاست! آیا خالصتر از این توحیدی وجود دارد؟ این معنی توحید ناب است. اگر این را پذیرفتیم که هرچه هست، اوست و ما نسبت به او موجیم و او دریاست، آنوقت مباحث انسانشناسی را میتوانیم به راحتی بپذیریم.
این کارشناس مذهبی با اشاره به نقش تدبر و تفکر در آیات قرآن در شناخت جایگاه حقیقی انسان، بیان کرد: آن حقیقت قرآن در قلب مبارک پیغمبر(ص) است «وَإِنَّکَ لَتُلَقَّى الْقُرْآنَ مِن لَّدُنْ حَکِیمٍ عَلِیمٍ؛ به یقین این قرآن از سوی حکیم و دانایی بر تو القا میشود»(نمل/ 6)، نیازمند اصلی به آیات الهی ما هستیم، «هُوَ الَّذِی یُنَزِّلُ عَلَىٰ عَبْدِهِ آیَاتٍ بَیِّنَاتٍ لِّیُخْرِجَکُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَإِنَّ اللَّهَ بِکُمْ لَرَءُوفٌ رَّحِیمٌ؛ او کسی است که آیات روشنی بر بندهاش [محمد] نازل میکند تا شما را از تاریکیها به سوی نور برد؛ و خداوند نسبت به شما مهربان و رحیم است».
رضایینیا با اشاره به آیه 3، سوره حدید «هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ وَهُوَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ؛ اوّل و آخر و پیدا و پنهان اوست؛ و او به هر چیز داناست.»، گفت: معنی این آیه به غیر از اینکه خداوند، همه چیز است! چیست؟ اگر او همه چیز است پس ما کجا هستیم؟ هرچه هست اوست و ما فقط شکنهای این وجودیم، مثل آبشار و قطرات آن، قطرهها وجود مستقل ندارند بلکه هرچه که هست آبشار وجود اوست. یا شبیه دریای متلاطمی است که ما فقط امواج آن هستیم، وقتی ما موج این دریا بودیم، همهاش اوست و ما هستیم چون از اوئیم. موج هم هست و هم نیست! هست تا زمانی که متصل به دریاست.
باید بر اساس شأن «لااله الاالله» عمل کنیم
وی با بیان اینکه نیاز امروز جامعه تبیین صحیح مسئله توحید است، افزود: اگر ما این بحث را خوب تبیین کرده بودیم خیلی از مسائل و مشکلات جامعه حل میشد، اگر بشر امروز مسئله توحید را به شکل صحیح میفهمید، دیگر جایی برای اختلافات سیاسی باقی نمیماند، چون در این صورت ما یک ملاک و معیار داشتیم که حتی غذا خوردنمان را میبایست با آن محک میزدیم. مشرکان که حضرت محمد(ص) را قبل از پیامبری به خاطر صداقت و امین بودن دوست داشتن چرا دعوت به اسلام را نپذیرفتند؟ چون میدانستند با این کار باید بر اساس معیاری خاص عمل کنند و همه شئون زندگی آنها مرتبط با توحید میشود. اگر ما توحید را قبول داریم دیگر نمیتوانیم سرخود زندگی کنیم، غذا بخوریم، معامله کنیم، ازدواج کنیم و ... همه اینها باید بر اساس شأن «لااله الاالله» باشد، در این صورت شأن انسان، شأن خدایی است و باید متناسب با آن عمل کند.