مهدی فقیه: چرا فیلمبرداری فیلم «امام حسین» (ع) را متوقف کردند

مهدی فقیه بازیگر سینما و تلویزیون در گفت‌و‌گو با ایکنا درباره الزامات پرداختن به موضوعات عاشورایی در سینما اظهار کرد: چندی پیش در گفت‌و‌گویی تلویزیونی بحثی مطرح شد که من نیز در آن حضور داشتم. در آن جلسه تاکید من این بود که برای تصویرگری زندگی ائمه بهتر است به صورت مستقیم به آن‌ها پرداخته نشود، چون به لحاظ محدودیت‌هایی که ما در تصویرگری سیمای ائمه داریم بهتر است به چنین حوزه‌ای ورود نکنیم. دلیلم برای این گفته کاملا روشن است. در سینما وقتی قرار است زندگی یک قهرمان روایت شود در گام اول برای شکل‌گیری درام، نیاز است تا چهره وی نشان داده شود، بنابراین وقتی ما چنین اجازه‌ای نداریم، چرا باید در این حوزه قدم برداریم.

وی افزود: راهکار رهایی از این معضل نیز این است که به جای پرداختن به این موضوع به افراد پیرامون ائمه توجه شود تا با مرور زندگی آن‌ها آنچه در صدر اسلام رخ داده نیز روایت شود. این اقدام چندین بار در سینما و تلویزیون ما انجام شده و هر بار نیز نتیجه خوب دریافت کرده است، اما هر بار که سعی شده به صورت مستقیم موضوع مورد نظر قرار گیرد، نتیجه دریافتی مثبت نبوده است. برای این گفته فیلم «امام حسین (ع)» شهریار بحرانی را مثال می‌زنم.

بازیگر فیلم سینمایی «ملک سلیمان (ع)» ادامه داد: چند سال پیش فیلمی با محوریت عاشورا جلوی دوربین رفت که نیمی از آن فیلمبرداری نیز شد. این کار به لحاظ متن یکی از سناریو‌هایی ماندگار سینمای ایران بود، اما ساخت این کار به دلایلی ادامه پیدا نکرد. این اثر می‌تواست یکی از آثار ماندگار ما باشد، ولیکن متاسفانه چنین اتفاقی رخ نداد، چون متولی این دست موضوعات تنها یک فرد نیست، برای همین هر کاری هم در این زمینه تولید شود در نهایت با اشکال مواجه می‌شود. در این فیلم من نقش «جون» غلام امام حسین (ع) را بازی می‌کرد، اما افسوس که این سعادت حاصل نشد تا پایان فیلم، جلوی دوربین کار باشم.

این بازیگر تاکید کرد: عظمتی که از مقام و منزلت امام حسین (ع) ذکر می‌کنم تنها مختص به باور ما شیعیان نمی‌شود، بلکه بسیاری از بزرگان دیگر ادیان هم به شان و مقام بالای این امام تاکید داشته‌اند. برای مثال از چارلز دیکنز و گاندی نام می‌برند که به نوعی تحت تاثیر آزادگی امام حسین (ع) قرار گرفته بودند. موضوع دیگری که می‌خواهم درباره آن حرف بزنم به بحث انقلابی بودن این مفهوم مربوط می‌شود.

فقیه ادامه داد: جهانی کردن پیام انقلاب با زبان سینما موضوعی است که بار‌ها پیرامون آن حرف زده شده، اما هیچگاه ما در این زمینه موفق نبوده‌ایم، زیرا نگرشمان به شدت شعاری بود، درصورتیکه اگر ما از عاشورا در سینما حرف بزنیم در حقیقت از انقلاب اسلامی حرف زده‌ایم، چون ریشه و اساس انقلاب اسلامی، عاشورا است.

این بازیگر با بیان این‌که نباید فیلمی با محوریت امام حسین (ع) را قربانی جلوه‌های بصری کرد، گفت: من به نقش جذابیت‌های بصری در سینما کاملاً واقف هستم، اما باور دارم فیلمی که می‌خواهد به موضوعات اینچنینی بپردازد، باید فراتر از جذابیت‌های گذارا در خود معنا و مفهوم داشته باشد. در کنار فیلم، من از تئاتر هم به عنوان هنری اصیل یاد می‌کنم که قادر است به موضوعات مورد نظر نگاهی ارزشمند داشته باشد. در همین رابطه چند سال پیش تئاتری به کارگردانی معین روی صحنه رفت که در آن به موضوع عاشورا توجه شده بود. این مجموعه از نگاه به اندازه‌ای غنی بود که هنوز از یادم رفته است.

بازیگر فیلم سینمایی «امپراطور جهنم» تاکید کرد: درباره عاشورا سخن گفتن در سینما مسیر‌های متعددی دارد که یکی از آن‌ها پرداخت مستقیم به موضوع است، اما نگاه‌های غیر مستقیم نیز در این زمینه وجود دارد. در عاشورا از قهرمان شش ماهه گرفته تا پیرمرد هشتاد ساله وجود دارد. این ویژگی به ما این امکان را می‌دهد تا در تمامی حوزه کار عاشورایی تولید کنیم. برای مثال من تله‌فیلمی با نام «کمی دورتر» بازی کردم که در آن ثریا قاسمی نیز حضور داشتند. این فیلم داستان پیرمرد و پیرزنی است که آرزوی زیارت حرم ابا عبدالله را دارد. این امکان بعد از مدت‌ها برای آن‌ها فراهم می‌شود، اما در همان دوران برای آن‌ها اتفاقی رخ می‌دهد که آن با آزمایشی بزرگ مواجه می‌شوند. درباره این فیلم اظهار نظر‌های فراوانی را شنیده‌ام که عموماً هم از آن تعریف کرده‌اند. کسانی که این کار پسندیده‌اند معتقد بودند حسی که از بابت این کار گرفتند برایشان همانند اندازه اثری بود که به صورت مستقیم به عاشورا پرداخته بود.

وی در پایان با تاکید بر اینکه حضور نهاد‌های دینی می‌تواند اقدامی مهم و تاثیر گذار در حوزه آثار دینی باشد، گفت: حوزه‌های علمیه را باید متولیان امور دینی در سینمای کشورمان توصیف کرد که حرف اصلی را در حوزه امور دینی آن‌ها می‌زنند. از آن‌ها خواهش می‌کنم سینما را بیش از هر زمانی جدی بگیرند، چون در شرایط فعلی این رسانه تاثیرگذارترین ابزار برای تبلیغ ایولوژی‌های سیاسی و دینی است. این نکته را گفتم تا تاکید کنم نگارش فیلمنامه‌های غنی، توسط حوزه‌های علمیه اقدامی مهم و تاثیرگذار در رونق این دست کار‌ها است.

گفت‌و‌گو از داود کنشلو

انتهای پیام