به گزارش ایکنا، آیتالله محسن فقیهی، 20 دی، در ادامه مباحث تفسیری سوره بقره به آیه 124«وَإِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَمِنْ ذُرِّيَّتِي قَالَ لَا يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ» اشاره کرد و گفت: خداوند اولیاء و انبیاء خودش را امتحان میکند و این ابتلائات سبب ترفیع درجه آنان است لذا در طول زندگی انبیاء و ائمه(ع) شاهدیم که ابتلائات دشواری داشتند. یکی از انبیائی که امتحانات زیادی را پشت گذراندند حضرت ابراهیم(ع) بود که به مسئله عمویش آذر، برخورد با بتپرستان و افتادن در مهلکه آتش و ... مورد آزمون قرار گرفت.
آیتالله فقیهی تصریح کرد: در این آیه شریفه بیان فرموده که ابراهیم با مطالب، حقایق و کلماتی امتحان شد و در آن سرافراز بود و نه اینکه قبول شد بلکه بالاترین رتبه را گرفت و به مقام امامت رسید در حالی که برخی در امتحان رفوزه میشوند. حضرت ابرهیم(ع) از خداوند میپرسد که آیا ذریه و فرزندان من هم به مقام امامت میرسند، خداوند با صراحت فرمود که امامت به افراد ظالم نمیرسد.
استاد سطح خارج حوزه علمیه با بیان اینکه واژه ابتلا به معنای امتحان مهم و قوی است، گفت: از نکات دیگر آیه این است که واژه ربه که فاعل است مؤخر از مفعول یعنی ابراهیم آمده است؛ این تقدیم نشانه شرافتی است که برای ابراهیم(ع) تصویر شده زیرا آن حضرت قرار است تا در ابتلاء و امتحانات بسیار بزرگ سربلند بیرون بیاید.
وی با اشاره به واژه «للناس» اضافه کرد: لام در اینجا انتصاب امامت ابراهیم(ع) به نفع مردم است؛ امام هم به معنای پیشوا و الگو برای مردم است. امام کسی است که مردم را در وسط راه رها نکرده و از ابتدا او را حرکت داده و مسیر الهی را برای او تعیین میکند و به او مسیر را نشان میدهد.
استاد سطح خارج حوزه علمیه افزود: در قرآن کریم واژه امام در موارد متعدد به کار رفته است؛ در برخی آیات تورات، انجیل و قرآن، امام معرفی شده است مانند آیه 12 احقاف «وَمِنْ قَبْلِهِ كِتَابُ مُوسَى إِمَامًا وَرَحْمَةً»؛ گاهی هم در مورد اشخاص به کار رفته است، مانند؛ آیه 24 سجده «وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا وَكَانُوا بِآيَاتِنَا يُوقِنُونَ» البته در آیاتی هم سخن از ائمه کفر به میان آمده است مانند این آیه شریفه 12 توبه که فرمود:«فَقَاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ».
آیتالله فقیهی با تأکید بر اینکه امام هم به رهبر راه حق و هم به رهبر و فرمانروای راه باطل اطلاق میشود، تصریح کرد: مصادیقی چون انسان کامل، لوح محفوظ، تورات، انجیل و قرآن برای واژه امام بیان شده است؛ اینها مصادیق هستند یعنی کلمه امام به معنای لوح محفوظ و تورات و ... نیست؛ در لغت عرب، امام به شاقولی که در بنایی به کار میرود گفته میشود؛ در خط امام حرکت کردن یعنی نه یک قدم جلوتر و نه یک قدم عقبتر حرکت نکنیم.
استاد سطح خارج فقه و اصول حوزه علمیه، افزود: اگر بخواهیم شخصیت سیاسی و اجتماعی و اخلاقی کسی را بسنجیم باید آن را با معیار و سنجش امام بسنجیم؛ اگر کسی در سیاست و اقتصاد و فرهنگ و اجتماعیات تابع مطلق امام بود، پیرو محسوب میشود، وگرنه به میزانی که از سیاست و اقتصاد و فرهنگ امام فاصله دارد به همان میزان پیرو مسیر غیر امام اعم از امام کفر و حق است، بنابراین امام در دنیا و قیامت میزانی برای سنجش دینداری و کفر افراد خواهد بود.
آیتالله فقیهی با بیان اینکه امام غالباً به ائمه حق اطلاق میشود البته با قرائن به ائمه کفر هم اطلاق شده است، افزود: مراد از ائمه حق انبیاء و اولیاء معصوم هستند، در دوره غیبت هم امام زمان(عج) امام معصوم است و ولی فقیه، نایب عام امام محسوب میشود.
وی با بیان اینکه ذریه صرفاً به فرزندان اطلاق ندارد و شامل پدران هم میشود که مؤید آن آیات دیگر در قرآن است، اظهار کرد: در آیات ابتدایی سوره مبارکه بقره «ذَلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ» بیان شده که خداوند متقین را به وسیله قرآن هدایت و باعث گمراهی ظالمین و کفار است؛ متقین هم کسانی هستند که از امام اطاعت محض دارند و از این مسیر تخطی و تجاوزی ندارند.
آیتالله فقیهی با بیان اینکه در آیه شریفه فرموده که ابراهیم(ع) به کلمات امتحان شده است، تصریح کرد: در اینجا مراد از کلمه، هر حقیقتی است که نشاندهنده خداوند است. مراد لفظ و کلمه و کلام نیست؛ در داستان خلقت حضرت عیسی(ع) هم ایشان به کلمه اطلاق شده در حالی که مراد، حقیقت تجلی یافته الهی است.
استاد سطح خارج تفسیر حوزه علمیه، افزود: همچنین خطاب در آیه، انی جاعلک است که نشاندهنده جایگاه والای امامت و مقام حضرت ابراهیم است و ما هم باید توجه داشته باشیم که آنچه مورد عنایت خداوند است، این است که از امام خود پیروی کنیم. در دوره حضور ائمه(ع) خود ایشان مورد توجه بودند و امروز در عصر غیبت هم وظیفه داریم از ولی فقیه اطاعت کنیم.
انتهای پیام