ساخت آخرت با عمل‌های کوچک دنیایی + فیلم
دوربین‌هاى مخفىِ الهى ذره ذرۀ اعمال ما را نگاه مى‌کنند و مى‌سنجند و سخت‌ترش این است که بر دل‌هاى ما هم تسلط دارند.
به گزارش ایکنا، انسان در طول تاریخ، تمام همتش پاسخ به نیازهایش بود، چراکه ذاتاً موجودی نیازمند آفریده شده است. خطر مهلکی که در کمین انسان است، از یک سو تشخیص نادرست نیازهایش و از سوی دیگر تجویز پاسخ‌های نادرست به این نیازهاست.
ارمغان انبیای الهی برای عبور دادن انسان‌ها از این گردنه پرخطر، چیزی نیست، مگر تعالیمی از جنس وحی الهی؛ قرآن کریم آن تحفه گران‌بهای بی‌نظیر شفابخشِ هدایت‌کننده‌ای است که به واسطه حضرت محمد(ص) از طرف خدای متعال برای انسان فرستاده شده است. انسان به سرمنزل آرامش، اطمینان و رضایت‌مندی در این دنیا نمی‌رسد، مگر به واسطه استمداد و بهره‌مندی عملی از این کتاب باعظمت.
حال با توجه به ضرورت گفتمان‌سازی و رواج مفاهیم قرآنی در زندگی آحاد مردم، جمعی از خادمان و دغدغه‌مندان قرآن کریم بر آن شدند که طرحی ملی با عنوان «مسطورا» یعنی سطر به سطر زندگی با آیه‌های قرآن کریم را در قالب‌های گوناگون تبلیغ و ترویج کنند تا آیه‌های قرآن به گفتمان عمومی در جامعه تبدیل شود.
بر همین اساس این طرح از ماه مبارک رمضان آغاز شده است و ایکنا نیز به فراخور وظایف ذاتی‌اش در توسعه و تبلیغ فرهنگ قرآنی، فصول کتابی که به این جهت برای ماه مبارک رمضان تهیه شده است، روزانه بازنشر و به مخاطبانی که به این کتاب دسترسی ندارند، ارائه می‌دهد. این کتاب از ۳۰ فراز قرآنی مرتبط با آن پنج مفهوم زندگی‌ساز تشکیل شده که هر فراز نیز در چهار قسمت فراز محوری، ترجمه تدبری، تمثیل و برش‌هایی از کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» تبیین شده است.
در ادامه فصل سی‌ام این کتاب از نظر می‌گذرد.
سطر سی‌ام: ساخت آخرت با عمل‌های کوچک دنیایی
فَمَن یَعۡمَلۡ مِثۡقَالَ ذَرَّةٍ خَیۡرٗا یَرَهُۥ ٧ وَمَن یَعۡمَلۡ مِثۡقَالَ ذَرَّةٖ شَرّٗا یَرَهُۥ ٨ زلزال
تابه‌حال عمل‌هایت را اندازه گرفتی؟
عملی به‌اندازه یک‌ذرۀ گرد و غبار ارزش دارد؟
سورۀ زلزال
إِنَّ ٱلَّذِینَ کَفَرُواْ مِنۡ أَهۡلِ ٱلۡکِتَٰبِ وَٱلۡمُشۡرِکِینَ فِی نَارِ جَهَنَّمَ
خَٰلِدِینَ فِیهَآۚ أُوْلَٰٓئِکَ هُمۡ شَرُّ ٱلۡبَرِیَّةِ ٦ إِنَّ ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ
وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ أُوْلَٰٓئِکَ هُمۡ خَیۡرُ ٱلۡبَرِیَّةِ ٧ جَزَآؤُهُمۡ
عِندَ رَبِّهِمۡ جَنَّٰتُ عَدۡنٖ تَجۡرِی مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِینَ
فِیهَآ أَبَدٗاۖ رَّضِیَ ٱللَّهُ عَنۡهُمۡ وَ رَضُواْ عَنۡهُۚ ذَٰلِکَ لِمَنۡ خَشِیَ رَبَّهُۥ ٨
سُورَةُ الزَّلۡزَلَةِ / بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ
إِذَا زُلۡزِلَتِ ٱلۡأَرۡضُ زِلۡزَالَهَا ١ وَأَخۡرَجَتِ ٱلۡأَرۡضُ أَثۡقَالَهَا ٢ وَقَالَ
ٱلۡإِنسَٰنُ مَا لَهَا ٣ یَوۡمَئِذٖ تُحَدِّثُ أَخۡبَارَهَا ٤ بِأَنَّ رَبَّکَ أَوۡحَىٰ لَهَا
٥ یَوۡمَئِذٖ یَصۡدُرُ ٱلنَّاسُ أَشۡتَاتٗا لِّیُرَوۡاْ أَعۡمَٰلَهُمۡ ٦ فَمَن یَعۡمَلۡ
مِثۡقَالَ ذَرَّةٍ خَیۡرٗا یَرَهُۥ ٧ وَمَن یَعۡمَلۡ مِثۡقَالَ ذَرَّةٖ شَرّٗا یَرَهُۥ ٨
سُورَةُ العَادِیَاتِ / بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ
وَٱلۡعَٰدِیَٰتِ ضَبۡحٗا ١ فَٱلۡمُورِیَٰتِ قَدۡحٗا ٢ فَٱلۡمُغِیرَٰتِ
صُبۡحٗا ٣ فَأَثَرۡنَ بِهِۦ نَقۡعٗا ٤ فَوَسَطۡنَ بِهِۦ جَمۡعًا ٥
ترجمۀ تدبری آیات ۷ و ۸ زلزال
آخرت در پیوستگی کامل با دنیاست، آخرت چیزی نیست مگر صورت باطنی همین اعمال دنیوی. دنیا فرصت عمل و آخرت جایگاه حسابرسی و پاسخ است. فَمَن یَعۡمَلۡ مِثۡقَالَ ذَرَّةٍ خَیۡرٗا یَرَهُۥ پس هرکس به‌اندازۀ ذره‌ای کار خیر کرده باشد، خودِ آن کار را می‌بیند و صورت اخروی آن کار به‌عنوان پاداش به او داده می‌شود، وَمَن یَعۡمَلۡ مِثۡقَالَ ذَرَّةٖ شَرّٗا یَرَهُۥ و هرکسی هم به‌اندازۀ ذره‌ای کار بد کرده باشد، خودِ آن کار را می‌بیند. درواقع، صورت اخروی خودِ آن کار را به‌عنوان مجازات می‌بیند.
تیر پرتابی
تیر و یا هر چیز دیگر را، اگر عمود و به سمت بالا پرت و پرتاب کنید، به خود شما برمی‌گردد، اما افقی نه. خطا اینجاست که ما عالم را افقی می‌بینیم! به همین خاطر هر کار دلمان خواست می‌کنیم، غافل از اینکه عالم عمودی‌ست و هرچه کنیم به خودِما برمی‌گردد، دیر یا زود؛ و این یک حقیقت مسلّمی است که قرآن کریم به گونه‌های گوناگون و به تکرار تأکید می‌کند و می‌گوید: خوبی کنید به خودتان برمی‌گردد، بدی هم کنید به خودتان. هر چند آن خوبی، آن بدی، به‌قدر ذره‌ای باشد.
امروز هم علم به همین نقطه رسیده و نامش را «کارْما» گذاشته، یعنی کارِ ما، کاری که از خود ما سر زده و به خود ما بازگشته است.
از قرآن هیچ آیه‌ای ندانید جز همین یک آیه، بار خود را بسته اید. این آیه می‌گوید: می‌خواهی خوبی ببینی؟ پس خوبی کن! می‌خواهی بدی نبینی؟ پس، بدی نکن! و اگر خوبی نمی‌بینی، چون خوبی نکرده‌ای و اگر بدی می‌بینی، چون بدی کرده‌ای؛ و نگو خوبی کردم و ندیدم، بله ممکن است نسبت به کسی خوبی کنی، اما از او خوبی نبینی ولی دیر یا زود، یک روزی، یک جایی و توسط کسی خواهی دید. همین‌طور ماجرای بد بودن و بدی کردن.
سبک‌تر از ذره
به‌قدر سنگینى یک ذره -ذره که مى‌دانید چیست؟ همین چیزهایى که در فضا و در نور آفتاب معلقند و دیده مى‌شوند، ذره هستند- اگر شما کار کنید، ضایع نمى‌شود.
دوربین‌هاى مخفىِ الهى ذره‌ذرۀ اعمال ما را نگاه مى‌کنند و مى‌سنجند و سخت‌ترش این است که بر دل‌هاى ما هم تسلط دارند. دوربین مخفى فقط توى ساختمان و توى محیط کار و داخل خانه و اینها نیست؛ توى دل ما هم یک دوربین مخفى هست. آنچه بر دل ما مى‌گذرد، آنچه بر ذهن ما مى‌گذرد، آنچه در خلوات انجام مى‌دهیم، همه بدون هیچ‌گونه کم و زیادى منعکس است و در روز قیامت اینها آشکار مى‌شود.
در آن عرصۀ عجیب و هول‌انگیز، یکى‌یکى کار‌ها و حرکات و حرف‌ها و اعمال و حتى گاهى تصورات ما زنده خواهد شد و مورد مداقه قرار خواهد گرفت. شما خود آن خیر و شر را در قیامت مى‌بینید. خودِ آن عمل، آنجا در مقابل ما مجسم و زنده خواهد شد.
اعتقاد به امتدادِ نتایج عمل، ایثار و جهاد را معنا می‌بخشد و منطقی می‌کند. یکی از ابزار‌های مهم ادیان که در اسلام به‌طور واضحی وجود دارد، مسئلۀ جهاد است. جهاد باید همراه با ایثار باشد؛ و اِلّا جهاد نخواهد شد. ایثار یعنی ازخودگذشتگی. در منطق عقل ابزاری، ازخودگذشتگی یک امر بی‌منطقی است. خب، چرا من از خودم بگذرم؟ این اعتقاد به معاد است که این را منطقی می‌کند، عقلانی می‌کند. وقتی ما معتقدیم که هیچ عملی از بین نخواهد رفت و همۀ اعمال محفوظ است و ما در آن زندگی واقعی، این اعمال را در مقابل چشممان خواهیم دید، آن وقت اینجا اگر برای تکلیف، برای وظیفه یک چیزی را از دست دادیم، احساس خسارت نمی‌کنیم؛ ولو آن چیز جانمان باشد، ولو آن چیز عزیزان و فرزندانمان باشد. باید اینها جزء الگوی پیشرفت بیاید و در پیشرفت یک جامعه معنا پیدا کند؛ بنابراین مسئلۀ اصلی، مسئلۀ توحید و مسئلۀ معاد است.
نگاهی به فصل معاد و مقصد
تذکرِ قیامت و زنده شدن دوبارۀ انسان‌ها، جزء عناصر جدانشدنی دعوت انبیای الهی بوده است. بعد از اصل توحید، از همۀ اصول اسلامی بالاتر، اصل قیامت و معاد است.
دنیا و آخرت از هم تفکیک‌پذیر نیستند و این عالم مزرعۀ آن عالم است؛ ویژگی مزرعه چیست؟ این است که هر آنچه را بکاری، دقیقاً همان را برداشت می‌کنی و این یعنی نهایتِ وحدت، هماهنگی و یکی‌بودن دنیا و آخرت.
مرگ یا لحظۀ جدایی انسان از این عالم برای همه حاصل می‌شود و هیچ‌کس نمی‌تواند از مرگ فرار کند؛ اگر هم فرار کند، فایده‌ای ندارد و خود مرگ، او را در آغوش خواهد گرفت. مرگ و مردن، مسئله‌ای واقعی و جزء قوانین ثابت و بلکه جزء یقینی‌ترین مسائل حیات بشری است.
فراری بودن انسان از مرگ، به‌خاطر تعلق و محبتش به دنیاست. انسانی از مرگ گریزان است که کارش در دنیا فقط بازی، بیهودگی و تفاخر و زیاد کردن دارایی‌هایش باشد. در حالیکه که همۀ انبیای‌الهی با صدای رسا از حقیقتِ مسافرخانه بودن دنیا خبر داده‌اند تا انسان به بهترین شکل از فرصت دنیا بهره ببرد و زندگی جاودانۀ خودش را بسازد.
انسانی که توسط تعالیم وحی‌الهی رشد کرده‌باشد و مسئلۀ قیامت در جانش رسوخ کرده باشد، همۀ افکار و اعمالش را متناسب با روز حساب و قیامت تنظیم می‌کند. دائماً خودش را برای پاسخ‌گویی در آن روز محاسبه می‌کند و مراقب است تا در آن روزِ سخت و خشمگین، گرفتار و در بند نباشد.
آری، آن روز، یعنی قیامت، روز بسیار سختی است. سختی‌اش تا حدی است که بهترین بندگان الهی، نسبت به آن روز ترسان هستند و بخاطر رهایی از سختی، گرسنگی و تشنگی آن روز، حاضرند در این دنیا صد‌ها سختی، گرسنگی و تشنگی و بلکه هزاران درد و رنج و ناملایمت را تحمل نمایند. آنچه سبب عمل صالح و تضمین‌کننده آن در این دنیا می‌شود، همین اعتقاد به حسابرسی اعمال و زندگی پس از مرگ است.
در قیامت، انسان صرفاً نتیجۀ اعمال دنیایی‌اش را مشاهده نمی‌کند، بلکه خود آن عمل را مشاهده می‌کند؛ بعبارت دیگر هر عمل انسان یک باطن و حقیقتی دارد که توسط خود انسان ایجاد می‌شود که در آخرت، انسان با حقیقت و باطن همان اعمال مواجه می‌شود. پس انسان، در لحظه لحظۀ زندگی‌اش، در کوچکترین اعمال و حتی افکارش، باید ملاحظه خدا و حسابرسی قیامت را بکند.
انتهای پیام
