ضرورت تشکیل نهاد مشترک ادبیات فارسی بین ایران، افغانستان و تاجیکستان

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان شمالی، نهمین همایش بین‌المللی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی امروز، 7 شهریورماه با صدور بیانه‌ای در دانشگاه پیام نور بجنورد به کار خود پایان داد که متن این بیانیه به شرح ذیل است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
باعنایت پروردگار بزرگ و با همت دانشگاه پیام نور خراسان شمالی، مرکز بجنورد و با همکاری فرهنگستان زبان وادب فارسی، سازمان فرهنگ وارتباطات اسلامی، پژوهشکده فرهنگ و هنر ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دیگر نهادها و سازمان‌های فرهنگی و علمی، نهمین همایش بین‌المللی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی ایران در دانشگاه پیام نور بجنورد در روزهای 5 تا 7 شهریور 1393 و در چارچوب 23 نشست تخصصی، سه نشست عمومی، دو میزگرد پژوهشی و یک کارگاه تخصصی با کامیابی در خور توجّهی برگزار شد.
ضمن سپاس از پیام ارزشمند ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران، جناب آقای دکتر حسن روحانی که برای نخستین بار اتفاق افتاده است و پیام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی جناب آقای علی جنتی و پیام رئیس محترم فرهنگستان زبان وادب فارسی، جناب آقای دکتر حداد عادل، شرکت‌کنندگان و حاضران در این همایش بین‌المللی بر این نکته‌ها تاکید می‌کنند:
1. زبان وادب فارسی، به مثابه کانون همبستگی و یکپارچگی ملّی اقوام ایرانی و پیونددهنده میراث و سنّت‌های فرهنگی گذشتگان، نسل معاصر و آینده، همواره جایگاه در خور توجّهی در میان فارسی زبانان ایران و سراسر جهان داشته و دارد و از غنا و پویایی ارزنده‌ای بهره‌مند است.
2- زبان وادب فارسی، همواره در گذرگاه تاریخ، عاملی پیونددهنده بین تمام فارسی‌زبانان در ایران، افغانستان، تاجیکستان و نیز هندوستان، پاکستان، بنگلادش، ترکمنستان، ازبکستان، ترکیه ، عراق، مصر و دیگر کشورها بوده و هست و از این رو، کوشش‌های ارزشمند انجمن ترویج زبان وادب فارسی، در بسط و گسترش این حلقه پیونددهنده در خور قدردانی است.
امیدواریم در آینده انجمن ترویج با همکاری دیگر سازمان‌ها و نهادهای فرهنگی در ایران و نیز فرهیختگان و پژوهشگران زبان وادب فارسی در خارج از ایران، فعالیت‌های خود را گسترده‌تر، پویاتر، غنی‌تر و چشمگیرتر ادامه دهد.
تشکیل نهادی مشترک بین سه قطب زبان وادب فارسی یعنی ایران، افغانستان و تاجیکستان، بی‌گمان به این غنا و پویایی کمک می‌کند.
3- حاضران، ضمن تاکید بر ارج نهادن به جایگاه زبان و فرهنگ بومی منطقۀ خراسان شمالی و شمال شرق ایران، به مثابه خاستگاه مهم زبان وادب فارسی، براین باورند که شایسته بود که در نشستی تخصصی به بررسی این گنجینۀ ارزشمند بومی و قومی مرتبط با زبان و ادبیات فارسی در این خطّه بیشتر پرداخته می‌شد. از این رو پیشنهاد می‌شود در همایش‌ها و گردهمایی‌های آینده به این موضوع، توجه ویژه‌ای به‌ویژه در محورها و موضوعات اصلی همایش‌ها صورت گیرد.
4- با توجه به جایگاه زبان وادب فارسی در سه اقلیم اصلی زبان و ادب فارسی و با عنایت به حضور شمار فراوانی از فرهیختگان و پژوهشگران غیرایرانی در این همایش از دیگر کشورها، پیشنهاد می‍‌شود این گردهمایی‌ها افزون بر ایران، با همکاری دانشگاه‌ها و مراکز علمی خارج از ایران، به شکل تخصصی‌تری در این کشورها برگزار شود.
5- با توجه به نقش ارزنده زبان و ادب فارسی در هویت ایرانی، لازم است آموزش و پرورش، آموزش عالی، رسانه ملّی، رسانه‌های جمعی و نهادها و سازمان‌های دست اندرکار، به این مهم بیشتر بپردازند و به جایگاه زبان وادب فارسی در امر تعلیم وتربیت، اهتمام ویژه داشته باشند. در این میان، بی چ‌گمان، نهاد خانواده نقشی در خور توجّه دارد. ضمن آنکه حاضران در همایش از صدا وسیمای ایران مجدانه درخواست می‌کنند ضمن ارج نهادن و توجه بیشتر به زبان و ادبیات فارسی، از به کار بردن فارسی شکسته در زیرنویس برنامه‌های گوناگون به ویژه برنامه‌های کودک و خانواده خودداری کند تا نسل جوان به زبان فارسی غیررسمی عادت نکند.
6- شایسته است مراکز و سازمان‌های تصمیم گیرنده در امر آموزش عالی از جمله شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری، متولیان آموزش زبان و ادب فارسی در خارج از ایران به مواردی از جمله گزینش علمی دانشجویان تحصیلات تکمیلی، انتخاب استادان شایسته برای تدریس در مراکز علمی داخل وخارج از کشور، بر پایه معیارها وملاک های دقیق دانشگاهی توجه ویژه ای داشته باشند.
7- با توجه به تخصصی‌تر شدن مباحث علمی و پژوهشی در تمام عرصه‌ها، شایسته است هرچه سریعتر، رشته زبان وادب فارسی، به سوی بهره‌مندی از گرایش‌های گوناگون به‌ویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی، و اجرای برنامه‌های جدید آموزشی زبان وادب فارسی در مقطع کارشناسی، گسترش مجلات پژوهشی تخصصی مرتبط با گرایش‌ها، گام بردارند.
8- با توجه به تاکید ضرورت تشکیل دبیرخانه دائمی با هدف اجرای بیانه‌های پیشین در 8 گردهمایی گذشته، شایسته است انجمن ترویج هر چه سریعتر به تشکیل این دبیرخانه اقدام کند.
9- شرکت‌کنندگان در همایش نهم، با توجه به اعلام آمادگی دانشگاه(محقق اردبیلی) برای برگزاری همایش دهم در سال 1394، از مسئولین دانشگاه درخواست می‌کند از هم اکنون برنامه‌ریزی‌های لازم را برای انجام باشکوه این همایش در اردبیل انجام دهند.
در پایان ضمن آرزوی رشد و بالندگی هرچه بیشتر زبان و ادب فارسی در ایران و خارج از ایران، از مسئولان و دست‌اندرکاران برگزاری نهمین همایش انجمن ترویج زبان و ادب فارسی و دانشگاه پیام نور خراسان شمالی قدردانی و سپاسگزاری می‌شود.
حاضران و شرکت‌کنندگان در نهمین همایش بین‌المللی انجمن ترویج زبان وادب فارسی ایران بجنورد 7 شهریور 1393