گزارش فعالیت 5 ساله رئیس سابق مرکز امور قرآنی اوقاف

به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی سازمان اوقاف و امور خیریه، طی آخرین روزهای هفته گذشته، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمصطفی حسینی، طی حکمی از سوی حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمهدی خاموشی، رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه به عنوان مشاور امور قرآنی رئیس سازمان اوقاف منصوب شد و مهدی قره‌شیخلو که پیش از این ریاست سازمان دارالقرآن‌الکریم سازمان تبلیغات اسلامی را برعهده داشت، جانشین وی شد.

حجت‌الاسلام حسینی، گزارشی از فعالیت‌هایش را منتشر کرده است و مخاطبش را معاونان سازمان و ادارات کل اوقاف و امور خیریه کشور و جامعه قرآنی معرفی کرده است. متن نامه به شرح ذیل است؛

«حمد و سپاس به درگاه خداوند متعال که توفیق خدمتگزاری ساحت مقدس ثقلین را بر ما عطا فرمود، به یاری خداوند متعال و همکاری خادمان قرآن در سازمان اوقاف و امور خیریه دوره جدیدی از فعالیت‌ها در حوزه امور قرآنی را پشت سر گذاشتیم.

بحمدالله و به برکت زحماتی که همکاران عزیز در طول ده‌ها سال در سازمان اوقاف و امور خیریه متحمل شده‌اند، این سازمان به ‌عنوان یکی از مجموعه‌های پیشگام در حوزه امور قرآنی کشور توانسته است، نقش مؤثری را در پیش برد فعالیت‌های قرآنی کشور ایفا نماید که امیدواریم در آینده شاهد رشد و ارتقای بیش از پیش فعالیت‌ها در این حوزه باشیم.
به منظور پاسداشت زحمات تمامی همکاران در ستاد و استان‌ها و همراهی و مشارکت جامعه قرآنی که تلاش‌های آنان یک دوره طلایی از اقدامات در حوزه قرآن را رقم زد در ذیل به بخشی از کار ویژه‌های صورت گرفته اشاره می‌شود؛ موارد مذکور در 14 محور(شامل 114 اقدام ویژه) که برای انجام هر یک از آنها ده‌ها فرآیند طی شده است، شامل می‌باشد. امید است با ثبت و مستند‌سازی این اقدامات زمینه توسعه و تعالی آن در آینده مهیا شود:

1- تدوین اسناد راهبردی در حوزه فعالیت‌های قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه

1‏-1. تدوین و تصویب سند راهبردی فعالیت‌های قرآنی سازمان در سطح سازمان برنامه و بودجه (با صرف حدود 6000 نفرساعت کار کارشناسی به منظور فعال‌سازی کمی و کیفی ظرفیت مادی و معنوی نهاد وقف در امر توسعه فرهنگ قرآنی شامل چشم انداز، راهبردها و اقدامات)
1‏-2. تدوین سند توسعه وقف قرآنی(سندی بسیار ممتاز با استفاده از مطالعات انجام شده در خصوص اوقاف 30 کشور به منظور زمینه سازی جهت ایجاد منابع پایدار در حوزه فعالیت‌های قرآنی کشور)
1‏-3 تدوین و تصویب سند راهبردی مسابقات قرآن کریم کشور در ستاد عالی هماهنگی مسابقات قرآنی کشور(با تمرکز بیش از دو سال ستاد عالی به منظور تعیین چشم انداز، اهداف و راهبردهای توسعه مسابقات قرآنی جمهوری اسلامی ایران)

2- اصلاح ساختار و توسعه منابع انسانی فعالیت‌های قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه
2-1. ایجاد ادارات قرآنی در ادارات کل اوقاف و امور خیریه استان‌ها با تصویب سازمان برنامه و بودجه
2-2. افزایش پست‌های قرآنی محض در ستاد از ۱۸ به ۳۴ و در استان‌ها از 42 به 162
2-3. اصلاح شناسه برنامه‌ها و تجمیع کلیه شناسه برنامه‌های قرآنی سازمان در مرکز امور قرآنی
2-4. برگزاری بالغ بر 10 همایش آموزش و ارتقاء برای رؤسای ادارت قرآنی در یک دوره سه ساله

3- افزایش تعاملات با دستگاه‌های قرآنی کشور و تلاش برای حذف کارهای موازی
3-1. ادغام آزمون سراسری حفظ و مفاهیم قرآن با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
3-2. ادغام مسابقات دانش آموزی قرآن کریم با آزمون وزارت آموزش و پرورش
3‏-3. واگذاری آزمون اعطای مدرک رسمی به حافظان قرآن به سازمان دارالقرآن الکریم
3-4. تعامل با سازمان بهزیستی، وزارت آموزش و پرورش، جهاد دانشگاهی، مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه و جامعةالمصطفی العالمیه جهت برگزاری همزمان مسابقات بین‌المللی نابینایان، طلاب، دانش آموزان، دانشجویان، بانوان و آقایان
3-5. همکاری با دستگاه‌ها در برگزاری طرح ملی حفظ قرآن کریم به ویژه طرح 1452
3-6. تلاش برای ادغام همایش بین‌المللی تجلیل از بانوان قرآنی با همایش تجلیل از بانوان قرآن پژوه با و همایش قصه‌های قرآنی با همایش آیات
3-7. ادغام دوره ارزیابی و انتخاب جهت اعزام به مسابقات بین‌المللی با مسابقات سراسری سازمان اوقاف و امور خیریه
4- تلاش برای کیفی سازی طرح حفظ قرآن سازمان با اقدامات کارشناسی در بخش‌های ذیل:
4-1. تلاش برای بهینه سازی طرح تربیت مربی حفظ قرآن کریم با تربیت بیش از 14 هزار مربی حفظ قرآن در نقاط مختلف کشور
4-2. افزایش مراکز غیر حضوری حفظ قرآن به 26 مرکز در 22 استان (با تحت پوشش قراردادن بیش از 60 هزار علاقمند به حفظ قرآن در سطوح مختلف)
4-3. حمایت ویژه از مراکز شبانه روزی حفظ قرآن و اجرای طرح رحله (طرح تابستانی حفظ 4 جزء از قرآن کریم)
4‏-4. تلاش برای برون سپاری و اجرای طرح حفظ توسط مؤسسات قرآنی
4-5. استقرار و فعالیت ستاد راهبری حفظ قرآن کشور در سازمان با تصویب شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور (با عنایت به اقدامات ممتاز سازمان در حوزه حفظ قرآن)
4-6. تصویب و اجرای طرح‌های تشویقی در حوزه حفظ قرآن کریم در سطح کشور و کارمندان سازمان اوقاف و امور خیریه (افزایش میزان کمک هزینه تحصیلی دانشجویان حافظ و قاری ممتاز از 8 میلیارد ریال به 30 میلیارد ریال، اعطای کمک هزینه سفرهای زیارتی به مبلغ 5 میلیون ریال به حافظان 5 جزء از کلام الله مجید)
4-7. ساماندهی آزمون سراسری حفظ و مفاهیم قرآن کریم با تدوین آیین نامه و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین
4-8. تولید محتواهای انگیزشی برای حفظ قرآن در قالب مکتوب، کلیپ و کمیک موشن
4-9. تولید محتواهای رسانه‌ای فاخر برای آموزش حفظ قرآن (مانند برنامه پربیننده مدرسه حفظ در 124 قسمت و پخش از شبکه‌های مختلف رسانه ملی)
4-10. برگزاری دوره‌های مهارت‌افزایی برای مدیران مراکز حفظ قرآن کشور

5- فعال سازی ستاد عالی هماهنگی مسابقات قرآنی کشور
5-1. تشکیل 26 جلسه ستاد عالی به میزان 691 نفر ساعت جلسه با 148 مصوبه
5-2. برگزاری بیش از 90 جلسه شورای معین ستاد عالی به میزان 1340 نفر ساعت جلسه و 422 مصوبه
5-3. برگزاری بیش از 200 جلسه کمیته‌های ستاد عالی در بخش‌های فنی، نظارت، بین‌الملل، تبلیغات و طرح و برنامه به میزان بیش از 3500 نفر ساعت جلسه
5-4. انجام بیش از 18000 نفر ساعت کار کارشناسی در دبیرخانه ستاد عالی
5-5. ارائه تقویم سالانه مسابقات قرآنی جمهوری اسلامی ایران
5-6. رتبه‌بندی و تکریم سالانه دستگاه‌های برتر برگزار‌کننده مسابقات قرآنی
5-7. تدوین شاخص‌های نظارت و اعزام ناظر به تمامی مسابقات دارای مجوز برگزاری در بخش ملی و بین‌المللی
5-8. تدوین آیین‌نامه‌های مورد نیاز نهادهای برگزاری کننده مسابقات در بخش فنی، اجرایی و انضباطی
5-9. انتشار گاه نامه زمر به منظور اطلاع رسانی عملکرد و مصوبات، برنامه ها و گزارشات ستاد
5-10. تأسیس و راه‌اندازی موقوفه بنیاد مسابقات کریم به عنوان نهادی موقوفه جهت تسهیل عملیات برگزاری مسابقات

6- مستندسازی فعالیتهای قرآنی ۴ دهه سازمان
6-1. برگزاری دو دوره نشست مسئولان قرآنی سازمان از دهه 60 تا کنون
6-2. تولید مستند تصویری مسابقات قرآنی از دهه 60
6-3. ایجاد آرشیو سوابق و مستندات
6-4. ساماندهی گزارشات مربوط به عملکرد مرکز و انتشار گزارش‌های تجمیعی در 4 مجلد

7- استانداردسازی فعالیت‌های مرکز امور قرآنی
7-1.. تدوین فرآیند مسابقات بین المللی
7-2. تدوین فرآیند مسابقات سراسری
7-3. تدوین فرآیند سایر شناسه برنامه های مرکز

8- تلاش برای ایجاد زیرساخت‌های فناوری و نرم افزاری فعالیت‌های قرآنی سازمان
8-1 ایجاد سامانه وقف قرآنی (گندم)
8-2. ایجاد سامانه برای مدیریت امور قرآنی بقاع متبرکه و مراکز اجرای طرح حفظ قرآن
8-3. ایجاد سامانه برای مدیریت مراکز مجازی حفظ
8-4. ایجاد سامانه کنترل پروژه برای مدیریت مسابقات بین المللی قرآن کریم
8-5. ایجاد سامانه برای نظارت بر مسابقات استانی
8-6. فعال سازی کد دستوری با همکاری مجموعه 780 برای جلب مشارکت در خصوص وقف قرآنی
8-7. حمایت از نرم‌افزارهای قرآنی در بخش بازی و آموزش (نرم افزار حفظ نور، تین اپ و ...)

9- فعال سازی و ایجاد شورای چاپ و نشر قرآن کریم سازمان با تشکیل کارگروه‌های تخصصی در حوزه کتابت، ترجمه، چاپ و نشر
9-1. تدوین دستورالعمل چاپ و نشر قرآن (به منظور ایجاد اتحاد رویه در منشورات قرآنی سازمان)
9-2. برگزاری همایش بین‌المللی ترجمه و کتابت قرآن در حاشیه مسابقات بین المللی قرآن کریم
9-3. اضافه شدن رشته کتابت قرآن به مسابقات سراسری قرآن کریم
9-4. تصویب 40 عنوان برنامه در حوزه ترجمه، کتابت و چاپ و نشر قرآن کریم

10- توجه ویژه به توسعه فعالیت‌های قرآنی بقاع متبرکه و تلاش برای ساماندهی امور واحدهای قرآنی بقاع
10-1. تدوین آیین‌نامه های لازم برای فعالیت قرآنی بقاع متبرکه
10-2. طراحی دوره‌های آموزشی برای مسئولان قرآنی بقاع متبرکه
10-3. بازرسی و نظارت بر عملکرد قرآنی بقاع متبرکه
10-4. تلاش برای ساماندهی محافل قرآنی در بقاع و اماکن مذهبی از طریق تدوین کتاب محتوا

11-تلاش برای احیای وقف‌های قرآنی
11-1. فرهنگ‌سازی از طریق تولید محتوای مکتوب و تصویری (تولید بیش از 20 اثر )
11-2. تهیه شناسه مستقل برنامه و اختصاص سهمیه به هر استان (به طور متوسط 7 موقوفه در سال)
11-3. برگزاری همایش‌های وقف قرآنی در استان‌ها
11-4. طراحی دستورالعمل وقف مشارکتی قرآنی و اجرای آن با همکاری وزارت آموزش و پرورش و مؤسسات قرآنی
11-5. تدوین آیین‌نامه‌های لازم برای اجرای نیات قرآنی موقوفات کشور

12- توسعه منابع مالی برای هزینه کرد در بخش قرآنی سازمان
12-1. درج هزینه‌های قرآنی در سرفصل هزینه‌های ضروری مساجد
12-2. ایجاد اولویت برای هزینه کرد بقاع متبرکه در بخش قرآنی

13 ـ ارتقای کمی و کیفی مسابقات سراسری قرآن کریم در حوزه‌های ذیل:

1-13 تقویت بعد فنی مسابقات قرآن کریمبا ویرایش آیین نامه و تکمیل فرآیند داوری (بازنگری در آیین نامه داوری مسابقات ملی در دو مرحله: سال 1394 و 1398)
2-13 برگزاری مسابقات قرآنی در قالب المپیاد و پیوسته با برگزاری در بخش‌های مختلف برای پرهیز از اتلاف منابع
3-13 تقویت بعد هنری و رسانه‌ای مسابقات با بکارگیری تیم‌های هنری و کارگردانی توانمند
13-4. آغاز طرح ساماندهی داوران و زمینه‌سازی برای ورود چهره‌های جدید در داوری مسابقات در مراحل شهرستانی تا بین‌المللی
13-5. ساماندهی نظارت همه جانبه بر مسابقات استانی قرآن کریم
13-6. تقویت ابعاد کارشناسی و مشورتی مسابقات از طریق:
‏- برگزاری نشست‌ها و جلسات کارشناسی
‏- ارسال دو مرحله فراخوان طرح‌ها و ایده‌های تحول در مسابقات
‏- ‏انجام 5 دوره افکارسنجی در مسابقات ملی و بین‌المللی
‏- ‏مستندسازی فرایند مسابقات ملی و بین‌المللی
‏- بکارگیری کارشناسان توانمند در بخش فنی و اجرایی و در نتیجه حاکم شدن نظم بیشتر در مسابقات
13-7. اضافه شدن پیوست معارفی به مسابقات آوایی و تأثیر مستقیم در امتیازات نهایی مسابقات
13-8. توجه بیشتر به شرکت‌کنندگان با ساماندهی هدایای مادی
‏- اجرای طرح سطح‌بندی رتبه‌های مسابقات از رتبه‌های کمی و عدد « اول تا پنجم » به کیفی «ممتاز و عالی»
‏- افزایش کمی و کیفی هدایای نفرات برگزیده
13-9. توجه جدی به ابعاد محتوایی و نرم افزاری مسابقات با تشکیل کمیته محتوایی شامل:
‏- ‏تدوین و چاپ محتوای مکتوب (بالغ بر 40 عنوان)
‏- ‏ساخت موشن گرافی و کلیپ‌های محتوایی و معارفی (بالغ بر 200 عنوان)
‏- تدوین سناریو برای مراسم مسابقات ملی و بین‌المللی
‏- ‏طراحی و انتشار پوسترهای مفهومی در قالب کمپین های متعدد همزمان با مسابقات ملی و بین‌المللی
13-10. تعیین دوره‌های میزبانی چهار ساله برای مسابقات سراسری
13-11. برگزاری اردوهای آموزشی و ارتقایی با عنوان تعالی ویژه شرکت‌کنندگان راه یافته به مرحله کشوری مسابقات
13-12. بازنگری و تغییر شیوه برگزاری مسابقات همسرایی و همخوانی قرآن کریم و افزودن رشته انشاد انفرادی و چند زبانه به این بخش
13‏-13. بازنگری در مسابقات معارف قرآن کری:
‏- بازنگری در منابع مسابقات معارفی
‏- اضافه کردن دو رشته به بخش مسابقات معارفی شامل: معارف احادیث و معارف حفظ موضوعی
‏- برگزاری مسابقات معارفی به شیوه جدید و رسانه‌ای
13-14. توجه ویژه به مسابقات بانوان:
‏- استقلال در زمان برگزاری مسابقات بانوان در مرحله کشوری
‏- راه اندازی مسابقات بین‌المللی بانوان
‏- برگزاری نشست‌های متعدد کارشناسی در حوزه های کارشناسی مسابقات و داوری مسابقات بانوان
‏- برگزاری دوره‌های آموزشی در بخش داوری، اختلاف قرائات و مکالمه عربی
13-15. تلاش برای انعکاس کامل مسابقات سراسری از رسانه ملی
13-16. طراحی مسابقات گروهی قرآن و اجرای آزمایشی آن در برخی استان‌ها
13-17. طراحی مسابقات به روش نوین در بخش‌های عمومی و رسانه‌ای
13-18. زنده نگاه داشتن یاد شهدا و ارزش‌های انقلابی با دعوت از خانواده شهدا و پخش کلیپ با محتوای مرتبط
13-19. طراحی نشان دائمی مسابقات جمهوری اسلامی ایران
14- توسعه کمی و کیفی مسابقات بین‌المللی قرآن کریم
1-14 بازنگری در آیین نامه داوری مسابقات بین‌المللی با حضور داورانی از کشور اردن، تونس، افغانستان، پاکستان، اندونزی، لبنان و سوریه در سال 1395 )
2-14 . راه‌اندازی و برگزاری مسابقات بین‌المللی طلاب علوم دینی، نابینایان و خواهران
3-14 تلاش برای انعکاس کامل مسابقات بین‌المللی از رسانه ملی
4-14 . تلاش برای مردمی شدن و اثرگذاری مسابقات بین‌المللی از طریق انتقال مسابقات به مصلای تهران
14-5. زمینه‌سازی برای تمرکز زدایی از برگزاری مسابقات در پایتخت و انتقال آن به استان‌های دیگر در ادوار پیش رو
14-6. کاهش هزینه‌های برگزاری از طریق جلب مشارکت و استفاده از ظرفیت بخش مردمی
14-7. برگزاری همایش شعر و ادبیات قرآنی در حاشیه مسابقات
14-8. تقویت ابعاد هنری و رسانه‌ای مسابقات
14-9. برگزاری مرحله مقدماتی مسابقات از طریق مجازی به منظور افزایش کیفیت فنی مسابقات و جلوگیری از حضور افراد فاقد صلاحیت فنی
14-10. زمینه‌سازی برای تعامل با دستگاه‌های برگزاری مسابقات بین المللی سایر کشورهای اسلامی از طریق دعوت و برگزاری جلسات مشترک
14-11. برگزاری نشست‌های تحلیلی و کارشناسی مسابقات بین‌المللی ایران و سایر کشورها با حضور نمایندگان و اساتید اعزامی جمهوری اسلامی ایران با موضوع مسابقات مالزی، کویت، اردن، سودان، ترکیه، تونس و الجزایر
14-12. استفاده از شیوه‌های جدید و بروز در تبلیغات و اطلاع‌رسانی مسابقات قرآن کریم:
‏- راه‌انداری کانال مسابقات قرآن کریم و حضور فعال در فضای مجازی
‏- تبلیغات چهره به چهره با اجرای کمپین‌هایی در سطح شهر تهران
‏- استفاده از ایده‌های خلاق و محتوا محور در تبلیغات محیطی و شهری

با توجه به توفیق 5 سال خدمت در مجموعه پر خیر و برکت اوقاف و امور خیریه و با توجه به اقدامات مذکور به نظر می‌رسد محورهای زیر کما کان نیازمند توجه ویژه است و انشاءالله در صورت توجه به آن وضعیت بهتری را در حوزه قرآنی سازمان شاهد خواهیم بود:
1- تلاش مستمر برای گسترش موقوفات قرآنی و اجرای دقیق نیات قرآنی واقفان
2- استفاده حداکثری از ظرفیت موقوفات، مساجد و بقاع متبرکه برای توسعه فعالیت‌های قرآنی
3- تحقق دستورالعمل‌های موجود در خصوص تأمین منابع مالی و سخت افزاری فعالیت‌های قرآنی

4- تحقق کامل ساختار قرآنی سازمان ضمن تعامل و استفاده از ظرفیت دیگر نهادهای قرآنی کشور
5- استمرار حرکت به وجود آمده در تحول فضای مسابقات قرآنی کشور

6- تلاش مجدانه در راستای تحقق فرمان تربیت 10 میلیون نفر حافظ کل قرآن کریم مقام معظم رهبری
آنچه ذکر شد، قدمی کوچک در راستای استفاده از ظرفیت نهاد وقف برای گسترش فعالیت‌های قرآنی بود و اما در ادامه نیز امیدواریم به فضل خداوند متعال فعالیت‌های مؤثرتری برای احیای بیش از پیش امور قرآنی به انجام رسد.
در پایان ضمن حمد و سپاس مجدد به درگاه خداوند متعال و تشکر از اهتمام و همکاری تمامی همکاران محترم و جامعه قرآنی به عرض می‌رساند علیرغم تلاش وافر خادمان قرآن در سازمان اوقاف و امور خیریه به نظر می‌رسید برای استقرار کامل امر قرآن در مجموعه اعم از ستاد و استان‌ها نیاز به تلاش ویژه‌تر و قدرت قاهرتری وجود داشت تا بتواند عقب‌ماندگی‌ها و خلأهاي موجود را با سرعت بیشتری مرتفع نماید، لذا ضمن تشکر از اعتماد رؤسای سابق و جدید سازمان به تیم قرآنی مستقر؛ از حسن نظر ریاست محترم سازمان در پذیرش استعفای اینجانب و اعطای حکم مشاورت تشکر نموده و برای برادر عزیز و خدوم قرآنی جناب آقای مهدی قره‌‌شیخلو که از این پس سکاندار مرکز امور قرآنی سازمان خواهند بود، آرزوی موفقیت می‌نمایم و امیدوارم حقیر نیز کما فی السابق به عنوان یک خادم کوچک قرآن در خدمت قرآن و قرآنیان باشم.

سید مصطفی حسینی»