تروریست خواندن انصارالله؛ آخرین هدیه ترامپ به سعودی‌ها

به گزارش ایکنا، قصد  رئیس‌جمهور آمریکا برای  درج نام جنبش انصارالله یمن در فهرست سازمان‌های تروریستی در روزهای اخیر باعث شده است که بسیاری بر این عقیده باشند که این اقدام دولت دونالد ترامپ در آخرین روزهای زمامداری وی به عنوان رئیس جمهور آمریکا، نوعی امتیازدهی به حکومت عربستان سعودی است.

آنگونه که خبرگزاری فرانسه در روزهای اخیر گزارش داده، مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده اعلام کرده است که آمریکا جنبش انصارالله یمن را به لیست گروه‌های تروریستی خواهد افزود. آنطور که مایک پمپئو اعلام کرده است که افزودن حوثی‌ها به لیست گروه‌های تروریستی رسماً روز ۱۹ ژانویه (30 دی)، یک روز پیش از شروع دوره زمامداری جو بایدن، صورت خواهد گرفت.

در مورد علت این اقدام دولت آمریکا در آخرین روزهای ریاست جمهوری ترامپ نظرات گوناگونی طرح شده است. اما تقریباً همه بر روی یک موضوع تأکید دارند «جلب رضایت عربستان به عنوان یکی از دو متحد اصلی آمریکا(در کنار رژیم صهیونیستی) در منطقه غرب آسیا».

بعد از اینکه در دولت باراک اوباما با توافق‌نامه برجام و رفع تحریم‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای، میدان تازه‌ای برای ایران (به عنوان بزرگترین رقیب منطقه‌ای عربستان) باز شد، روابط واشنگتن و ریاض به طور بی‌سابقه‌ای به سردی گرائید. با وجود اینکه در این دوره 8 ساله، میزان روابط اقتصادی دو کشور تغییر چندانی نداشت و حتی در سال 2010، معاهده فروش اسلحه به ارزش 60.5 میلیارد دلار بین سعودی‌ها و آمریکایی‌ها منعقد شد اما روابط سیاسی به مسیر دیگری می‌رفت. در سال 2013، شاهزاده بندر بن سلطان، رئیس پیشین دستگاه اطلاعاتی و سفیر سابق عربستان سعودی در واشنگتن صراحتاً اعلام کرد که با آمریکا در مورد مسائلی مانند برجام و جنگ داخلی سوریه اختلاف نظر زیادی وجود دارد. با این همه در مورد اقتصاد، مسیر روابط همچنان همواره بود تا جایی که در 2017، عربستان سعودی بیستمین بازار صادراتی ایالات متحده آمریکا در سراسر جهان بود و در زمینه واردات از آمریئکا در رتبه 21 قرار گرفت.

البته این اختلاف آرا تنها به عرصه سیاسی محدود نمی‌شد. نقض گسترده حقوق بشر در عربستان جلوه نامطلوبی در افکار عمومی آمریکایی‌ها داشت. نظرسنجی مؤسسه تحقیقاتی پیو(Pew Research Center) در دسامبر 2013 نشان داد 57 درصد از آمریکایی‌ها نسبت به عربستان سعودی دیدگاه منفی دارند.

اما در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ اوضاع به شکل دیگری پیش رفت. سعودی‌ها که از سال 2015 (یک سال قبل از ریاست جمهوری دونالد ترامپ) همراه با امارات متحده عربی، بحرین، کویت، سودان و مصر به تجاوز نظامی به یمن و محاصره زمینی، دریایی و هوایی این کشور به منظور بازگرداندن «عبدربه منصور هادی» رئیس‌جمهوری مستعفی و فراری یمن به قدرت اقدام کرده است، با تغییر سیاست‌های آمریکا در قبال خود راه را برای انجام عملیات‌های گسترده نظامی که برخی از آن‌ها علیه شهروندان عادی و به عنوان جنایت علیه بشریت خوانده می‌شد، باز دیدند.

اما روابط سرد واشنگتن و ریاض، با سفر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا به عربستان در ماه مِی 2017، که اولین سفر وی به خارج از کشور پس از رئیس جمهور شدن بود، رو به گرمی رفت. قتل جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار مخالف سعودی و روزنامه‌نگار واشنگتن پست در کنسولگری عربستان در ترکیه باعث ایجاد اختلاف جدی بین این دو کشور شد، تا جایی که ایالات متحده برخی از اتباع سعودی را تحریم و کنگره تلاش ناموفقی برای قطع فروش سلاح‌های ایالات متحده به عربستان سعودی برای استفاده در جنگ یمن را انجام داد. اما این موضوع باعث نشد که روابط دو کشور به خصوص در زمینه فروش سلاح به عربستان تحت تأثیر قرار گیرد هر چند که مقامات ترکیه و آژانس‌های اطلاعاتی ایالات متحده نتیجه گرفتند که این قتل به دستور محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی انجام شده است.

حالا خبر درج نام جنبش انصارالله یمن در فهرست سازمان‌های تروریستی در آخرین روزهای ریاست جمهوری ترامپ را می‌توان آخرین اقدام حمایتی آمریکا در قبال عربستان دانست که بیش از همه بر دولت آینده آمریکا تأثیرگذار خواهد بود.

در واقع می‌توان گفت که اقدام دولت ترامپ علاوه بر اینکه احتمال کاهش درگیری‌ها و رسیدن به توافق بین‌ گروه‌های درگیر در جنوب شبه جزیره عربستان را سخت می‌کند، نوعی سنگ‌اندازی در راه بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران در دولت جو بایدن است.

از سوی دیگر تروریستی خواندن انصارالله بیش از هر چیز دیگری کار را برای گروه‌ها و سازمان‌های حقوق بشری و امدادی که در یمن حضور دارند، سخت خواهد کرد. این سازمان‌ها از آن واهمه دارند که چنین اقدامی امر انتقال کمک‌های غذایی، بهداشتی و همچنین دادوستد بانکی در یمن را دشوار کند. علت این امر کنترل بخش بزرگی از یمن از سوی حوثی‌ها است آن هم در کشوری‌ که ۸۰ درصد مردم آن به کمک نیاز دارند و میلیون‌ها نفر در معرض گرسنگی هستند. سازمان‌های امدادی و همچنین دموکرات‌ها در آمریکا با ارجاع به گزارش‌های سازمان ملل چنین اقدامی را زیان‌بار ارزیابی کرده و در مورد تشدید بحران انسانی در یمن هشدار داده‌اند.

این اقدام دولت ترامپ را می‌توان آخرین هدیه وی به سران سعودی دانست که در طول 4 سال زمامداری ترامپ از همه نوع حمایت برای اجرای سیاست‌های خود در منطقه سود بردند و در این میان حقوق بشر تنها چیزی بود که قربانی شد.

گزارش از محمدحسن گودرزی