محیط زیست پیش‌قراول دیپلماسی سیاسی است
رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست بیان کرد: دیپلماسی محیط زیست پیش‌قراول خوبی برای دیپلماسی سیاسی است.
به گزارش خبرنگار ایکنا، هفتمین همایش ملی کار، امروز سه‌شنبه ۹خرداد در مجموعه فرهنگی تلاش برگزار شد.
علی سلاجقه، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست در این همایش بیان کرد: رویکردهای ما در بحث محیط زیست کشور رویکرد زیرساختی است و چند سال زمان نیاز است تا آنچه که در دهه‌های متعدد رخ داده سامان بگیرد. ما دیپلماسی محیط زیست را فعال کردیم، زیرا معتقدیم که دیپلماسی محیط زیست پیش‌قراول خوبی برای دیپلماسی سیاسی است. امسال ایران میزبان نشست بین‌المللی مجمع عمومی سازمان ملل است و بیش از 50 کشور بعد از چندین سال به ایران خواهند آمد.
وی با اشاره به آیه «هُوَ أَنْشَأَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَاسْتَعْمَرَكُمْ فِيهَا» افزود: در این آیه گفته می‌شود که ما شما انسان‌ها را از زمین آفریدیم و رویاندیم و به شما برای عمران و امارت‌سازی و آبادانی سرزمین مأموریت دادیم. همه ادیان آسمانی نسبت به محیط زیست از منظرهای متفاوت توجه می‌کنند. قرآن با جملات متعدد استفهامی مانند «أَفَلا يَتَدَبَّرُونَ»، «أفلا ينظرون» و «أفلا یعقلون» و... انسان‌ها را به نگاه کردن، تدبر کردن و تعقل کردن در آیات و نشانه‌های خداوند دعوت کرده است. طبیعت جایگاهی است که خداوند جلوه حضور خود را به انسان‌ها متجلی کرده است.
وی ادامه داد: در احادیث و روایات متعدد آمده که طبیعت، مادر ما است «الكاد على عياله كالمجاهد فی سبيل الله تعالی» یعنی کسی که برای خانواده کار می‌کند، مانند مجاهد در راه خدا است. اگر به همه اینها دقت کنیم و آنها را کنار هم قرار دهیم یک مأموریتی برای ما است که ما انسان‌ها در راستای همه مخلوقات خداوند هستیم که اشرف مخلوق است، ولی صاحب مخلوقات نیست. تفکر صاحب مخلوقات بودن باعث شد تا انسان همه سرمایه اصلی طبیعت را شدیداً در معرض خطر قرار دهد.
بهم ریختن نظم طبیعت از سوی جوامع صنعتی
سلاجقه افزود: رویکرد صنعتی شدن همه سرمایه اصلی طبیعی و حیات را مورد تهدید قرار داد و جوامع صنعتی نظم طبیعت را به هم ریختند. جوامع بین‌الملل و سرمایه‌داری کلیدواژه‌هایی را به همگان تحمیل کرد که پیشتر در آموزه‌های دینی ما به اندازه کافی وجود داشته ولی ما نسبت به آن بی‌توجه بودیم. کار به جایی کشیده می‌شود که سازمان مل متحد و مجمع عمومی سازمان ملل متحد مشاهده می‌کند که تمام زیرساخت‌های حیات در حال متلاشی شدن و منابع آب، خاک و جو آلوده شده و انسان با مشکل مواجه شده است. سازمان ملل در قالب قطعنامه 2398 در سال 1968 نسبت به آنچه انسان بر سر طبیعت می‌آورد موضع‌گیری می‌کند.
وی اظهار کرد: در نشست استکهلم بیانیه عملی محیط زیستی برای اولین بار صادر و کلیدواژه‌هایی تحت عنوان «توسعه پایدار» ایجاد می‌شود؛ یعنی توسعه باید انجام شود و پایداری سرزمینی هم باید اتفاق بیافتد. این در حالی است که در 1400 سال قبل در قرآن کریم در اوایل سوره حجر فرایند پیدایش زمین را خداوند تشریح می‌کند و کوه‌ها را به عنوان میخ زمین قرار می‌دهد و حوزه‌های آبخیز را ایجاد می‌کند؛ می‌فرماید «وَأَنْبَتْنَا فِيهَا مِنْ كُلِّ شَیءٍ مَوْزُونٍ» یعنی هر آنچه که وجود دارد دارای وزانت و همسنگی قیاس است ولی انسان‌ها با صنعت و عمران که با بی‌توجهی نسبت به ارکان حیات بوده همه این وزانت را به هم زده است.
رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست تصریح کرد: توسعه پایدار، کلیدواژه غربی است اما قرآن شریف همین موضوع را در قالب وزانت و همسنگی بیان می‌کند. آثار این بهم‌ریختگی در قالب سیلاب‌ها، طوفان‌های گرد و غبار، فرونشست‌ها، کاهش جریان‌های سطحی آب، کاهش باران و... قابل مشاهده است.
وی ادامه داد: نسل‌های پیش از ما با طبیعت ایران سازگاری داشتند و در استان‌هایی مثل کرمان، یزد، سمنان و اصفهان مشاهده می‌کنیم که چگونه از منابع آب و باد به نحو عالی استفاده می‌کردند. تکنولوژی ایجاد قنات پشرفته‌ترین تکنولوژی عصر حاضر است که در مناطق خشک و نیمه خشک برای استحصال آب می‌تواند استفاده شود و این برگرفته از دانش بومی ماست. ولی این کشور با این دانش بومی قومی اکنون به کجا رسیده است.
ضرر گرد و غبار به صنایع خوزستان
سلاجقه اضافه کرد: هفته قبل استاندار خوزستان اعلام کرد که گرد و غباری که در سال گذشته در این استان رخ داده چندین هزار میلیارد تومان به صنعت استان ضرر زده است. ما تمام ارکان حیات را با مشکل مواجه کردیم و توسعه‌ای که بدون توجه به طبیعت باشد آسیب آفرین است. خداوند طبیعت را بسیار با چینش مناسب و عادلانه‌ای خلق کرده است اما انسان‌ها با دستکاری‌های بی‌جا این تعادل را برهم زده و اکنون سبب مشکلات متعدد شده‌ایم. حضور سیلاب‌های ویرانگری که در سال 1398 در کشور داشتیم نشان از تغییر اقلیم است. آنچه که امروز تحت عنوان گرمایش کره زمین و تغییر اقلیم که به عنوان یک واقعیت اتفاق افتاده است و ما چقدر کشور را برای تغییر اقلیم آماده کرده‌ایم؟
وی ادامه داد: تغییر اقلیم یکی از مسائلی است که دنیا با آن روبه‌رو است و با تدوین قوانین در حال آماده‌سازی خود برای این اتفاق است. ما لایحه‌ای تحت عنوان تغییر اقلیم آماده کرده‌ایم و به دولت فرستادیم تا به این مهم توجه شود.
ویران کردن طبیعت به بهانه معدن
رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست تصریح کرد: در مناطق اطراف نطنز در کرکس‌کوه به بهانه معدن و استخراج سنگ تراورتن، طبیعت را به منطقه‌ای پر از زباله تبدیل کرده‌اند و روستاهایی که در دامنه این کوه قرار دارند مورد تهدید قرار گرفته‌اند. این منطقه ویران شده و ما شاهد تلنبار باطله‌های معادنی هستیم که بدون حساب و کتاب کل رها شده و منطقه را تحت تأثیر قرار داده و منابع آب و خاک را از بین برده است. بحث تغییر اقلیم در کشور ما اتفاق افتاده است و دریاچه‌ها، تالاب‌ها و رودخانه‌های ما در حال از بین رفتن هستند.
تهیه نقشه ارزشگذاری اقتصادی مناطق کشور
سلاجقه اظهار کرد: موضوع ارزیابی محیط زیست در اواخر قرن بیستم ایجاد شد و به سنجش قبل، بعد و حین اجرای یک پروژه می‌پردازد. فرایند بررسی ارائه گزارش ارزیابی محیط زیست توسط سازمان محیط زیست به طور میانگین دو سال طول می‌کشید که این اتفاق در دولت مردمی به دو ماه تقلیل پیدا کرد. ما به دنبال ارزشگذاری اقتصادی معادن رفتیم و نقشه‌های ارزشگذاری طبیعت را تعیین می‌کنیم و در سال 1401 نقشه ارزشگذاری اقتصادی شش استان تهیه شد. پس از انجام این طرح ما به دنبال نقشه‌های توان زیست‌بوم هستیم تا هر منطقه را از منظر توانایی و ظرفیت بررسی کنیم.
وی تأکید کرد: قرار نیست که هر کجا دولتمردان اقتصادی همت کردند تا برای اقتصاد کاری انجام دهند محیط زیست را نابود شود. مقام معظم رهبری در سال 1393 فرمودند که مسئله محیط زیست مسئله درجه یک است و مربوط به دولت‌ها نیست و ما که ادعای ولایت‌مداری می‌کنیم، حتماً باید به این مسائل پاسخ دهیم. اقتصاد و کار زمانی می‌تواند پایدار باشد که در یک چهارچوب کاملاً محاسبه شده انجام شود.
از بین رفتن هویت سرزمینی اصفهان و کرمان
سلاجقه با بیان اینکه فرونشست زمین و آب در شهر اصفهان در حال از بین بردن تمام هویت سرزمینی این شهر است گفت: گرد و خاک در حال تعطیلی تمام صنایع و مدارس است و کسب و کارها را از کار می‌اندازد. تمام سفره‌های آب زیرزمینی شهر کرمان تخلیه شده و تَرَک در حال از بین بردن تمام خانه‌ها است با توجه به وضعیت روز باید رویکردها تغییر کند.
وی در پایان افزود: امام خمینی(ره) به علما تکلیف می‌کنند که بروید و در مسائل مستحدثه روز فتوا بدهید و مسائل محیط زیست مسائل مستحدثه روز است. مقام معظم رهبری با رویکرد شجاعانه و آینده‌نگر این بحث را مطرح می‌کنند و رئیس‌جمهور می‌گوید که توسعه فرع بر محیط زیست است، ولی عملاً اتفاقات دیگری رخ می‌دهد. برای محیط زیست بن‌بستی وجود ندارد و برای هر کاری راهی وجود دارد. ما ضوابط استقرار صنعت و معدن را بعد از سی سال بازنگری کردیم و در حال بازبینی ضوابط خدمات و تسهیل کارها مبتنی بر فناوری‌های روز هستیم.
انتهای پیام
