رئیس مرکز تخصصی مهدویت:
تقریر قابل قبولی درباره فلسفه غیبت ارایه نکرده‌ایم
گروه حوزه‌های علمیه: رئیس مرکز تخصصی مهدویت با بیان اینکه مسئله زمینه‌سازی ظهور مسئله حساسی است و شیعه در طول تاریخ از ناحیه عدم تبیین درست آن آسیب دیده است، گفت: حتی در زمینه فلسفه غیبت امام زمان(عج) نیز تقریر درستی از سوی علما و متکلمین ارایه نشده است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی کلباسی، شب گذشته دوم اسفند ماه در کرسی نقد «تاملی بر نظریه زمینه‌سازی ظهور؛ امکان یا امتناع» که در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد گفت: سوگمندانه باید بگویم که آسیب‌هایی که متوجه شیعه در طول تاریخ به واسطه عدم تبیین درست مسئله مهدویت شده است کم نیست.
وی افزود: تشیع در طول مسیر حرکت تاریخی خود با این مشکل روبرو بوده است و در مقاطعی باعث شده که صدها قدم به عقب بردارد که نمونه آن در دوره صفویه صورت گرفته است.
رئیس مرکز تخصصی مهدویت تصریح کرد: در دوره صفویه مسئله زمینه سازی برای ظهور تا جایی رسید که در بسیاری از شهرها، خانه‌هایی برای حضرت وقف شد و اسباب و وسایلی نیز در آن قرار دادند و اسب هایی نیز آماده کردند و به صورت رسمی از سوی دولت اعلام شد که ظهور نزدیک است و این دولت،دولت متصل به ظهور است.
وی بیان کرد: مسئله زمینه سازی بسیار حساس است و تجارب تلخ و شیرینی را برای تشیع رقم زده است از این رو باید در تبیین این مسئله دقت لازم صورت گیرد.
کلباسی عنوان کرد: بدون تردید ما برای دوره ظهور تکالیفی داریم که جای بحث دارد زیرا چیزی که حدود و ثغور آن معلوم شده فرعیات عبادات مانند نماز و روزه و ... است و در بسیاری از موضوعات مانند عدالت نیز بر روی تکالیف بحث نشده و حدود و ثغور آن را روشن نکرده ایم و یکی از ضعف های فقه ما نیز همین مسئله است البته شهید صدر مطالبی را فتح باب کرد ما رشد و توسعه ای نداشت.
مشاور قرآنی حوزه های علمیه تصریح کرد: بحث ما این است که آیا ورای این تکالیف شرعی و عبادی که داریم آیا برای زمینه سازی ظهور وظیفه ای بر دوش ما قرار دارد؟ اگر تکلیف ما رعایت همان عبادات است که وظیفه هر مسلمانی است و دیگر نیازی به بحث زمینه‌سازی نداریم.
کلباسی گفت: برخی به دلایل عقلی بر لزوم زمینه سازی تکیه می‌کنند در حالی که مگر ما مصلحت سلوکیه و حکمت سلوکیه و مصلحت در طریق نداریم.
وی با رد دیدگاه برخی افراد که می گویند ما قواعد ظهور را می دانیم و اگر این قواعد را کنار هم بگذاریم ظهور رخ خواهد داد افزود: ده‌ها آیه در قرآن کریم بیانگر ضابطه‌مندی تاریخ است اما آیا ما قادریم که تمامی این قوانین را کشف کنیم و یا کنار هم چیدن این قوانین و احاطه بر آنها در اختیار ما هست؟ آیا کشف قواعد و ساده پنداشتن آن درست است در حالی که آیاتی داریم که علم برخی مسایل منحصر به ذات الهی است.
لزوم تقریر فلسفه غیبت
رئیس مرکز تخصصی مهدویت عنوان کرد: حتی راجع به فلسفه غیبت امام زمان(عج) هم حرف خیلی قابل قبولی نداریم و برخی گفته اند«عدمه منا» ولی عقول هنوز هم به تقریر درستی درباره فلسفه غیبت نرسیده است.
وی با اشاره به استناد به آیه شریفه «وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُواْ وَاتَّقَواْ لَفَتَحْنَا عَلَيْهِم بَرَكَاتٍ مِّنَ السَّمَاءِ وَالأَرْض»(96 اعراف)تاکید کرد: این آیه عام است و فرموه هر فرد و قومی اگر تقوا پیشه کنند و ایمان بیاورند ما برکاتمان را از زمین و آسمان بر آنان نازل خواهیم کرد ولی این ربطی به ظهور و اینکه بگوییم اگر ایمان و تقوا باشد ظهور حتمی است.
وی افزود: تشیع در طول مسیر حرکت تاریخی خود با این مشکل روبرو بوده است و در مقاطعی باعث شده که صدها قدم به عقب بردارد که نمونه آن در دوره صفویه صورت گرفته است.
رئیس مرکز تخصصی مهدویت تصریح کرد: در دوره صفویه مسئله زمینه سازی برای ظهور تا جایی رسید که در بسیاری از شهرها، خانه‌هایی برای حضرت وقف شد و اسباب و وسایلی نیز در آن قرار دادند و اسب هایی نیز آماده کردند و به صورت رسمی از سوی دولت اعلام شد که ظهور نزدیک است و این دولت،دولت متصل به ظهور است.
وی بیان کرد: مسئله زمینه سازی بسیار حساس است و تجارب تلخ و شیرینی را برای تشیع رقم زده است از این رو باید در تبیین این مسئله دقت لازم صورت گیرد.
کلباسی عنوان کرد: بدون تردید ما برای دوره ظهور تکالیفی داریم که جای بحث دارد زیرا چیزی که حدود و ثغور آن معلوم شده فرعیات عبادات مانند نماز و روزه و ... است و در بسیاری از موضوعات مانند عدالت نیز بر روی تکالیف بحث نشده و حدود و ثغور آن را روشن نکرده ایم و یکی از ضعف های فقه ما نیز همین مسئله است البته شهید صدر مطالبی را فتح باب کرد ما رشد و توسعه ای نداشت.
مشاور قرآنی حوزه های علمیه تصریح کرد: بحث ما این است که آیا ورای این تکالیف شرعی و عبادی که داریم آیا برای زمینه سازی ظهور وظیفه ای بر دوش ما قرار دارد؟ اگر تکلیف ما رعایت همان عبادات است که وظیفه هر مسلمانی است و دیگر نیازی به بحث زمینه‌سازی نداریم.
کلباسی گفت: برخی به دلایل عقلی بر لزوم زمینه سازی تکیه می‌کنند در حالی که مگر ما مصلحت سلوکیه و حکمت سلوکیه و مصلحت در طریق نداریم.
وی با رد دیدگاه برخی افراد که می گویند ما قواعد ظهور را می دانیم و اگر این قواعد را کنار هم بگذاریم ظهور رخ خواهد داد افزود: ده‌ها آیه در قرآن کریم بیانگر ضابطه‌مندی تاریخ است اما آیا ما قادریم که تمامی این قوانین را کشف کنیم و یا کنار هم چیدن این قوانین و احاطه بر آنها در اختیار ما هست؟ آیا کشف قواعد و ساده پنداشتن آن درست است در حالی که آیاتی داریم که علم برخی مسایل منحصر به ذات الهی است.
لزوم تقریر فلسفه غیبت
رئیس مرکز تخصصی مهدویت عنوان کرد: حتی راجع به فلسفه غیبت امام زمان(عج) هم حرف خیلی قابل قبولی نداریم و برخی گفته اند«عدمه منا» ولی عقول هنوز هم به تقریر درستی درباره فلسفه غیبت نرسیده است.
وی با اشاره به استناد به آیه شریفه «وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُواْ وَاتَّقَواْ لَفَتَحْنَا عَلَيْهِم بَرَكَاتٍ مِّنَ السَّمَاءِ وَالأَرْض»(96 اعراف)تاکید کرد: این آیه عام است و فرموه هر فرد و قومی اگر تقوا پیشه کنند و ایمان بیاورند ما برکاتمان را از زمین و آسمان بر آنان نازل خواهیم کرد ولی این ربطی به ظهور و اینکه بگوییم اگر ایمان و تقوا باشد ظهور حتمی است.
