زنان عاشق و مردان ترسو در فيلمی بدون ژانر

ایکنا/ دسته دختران درباره چهار زن است که اصرار شدیدی برای جنگیدن در خط مقدم دارند. رهبر آنها معلمی جنوبی است که نیکی کریمی از پس ایفای نقش وی برنمی‌آید و همین موضوع کل فیلم را نچسب و مصنوعی می‌کند با وجود اینکه فیلم جلوه‌های ویژه خوبی دارد و صحنه‌های جنگ به خوبی به نمایش گذاشته شده است. در این میان بازی خوب بازیگران دیگر، به ویژه پانته‌آ پناهی‌ها نیز تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد و از تأثیر آن در کل فیلم کاسته می‌شود.

مشکل اصلی دسته دختران در فقدان داستان و نتیجه‌گیری منجر به پیام آن است. فیلم با سرمایه دولتی ساخته شده و بنابراین کارگردان آن‌طور که در نشست رسانه‌ای در جشنواره بیان کرد؛ نمی‌تواند فیلمی بسازد که "شخصیت‌ها همه زائیده خیال خودش هستند و فیلم درباره سقوط خرمشهر نیست و درباره امید به آینده است!"

دسته دختران در نگاه اول درباره نقش زنان در دفاع مقدس است اما وقتی به پایان می‌رسد بیننده متوجه می‌شود با اطلاعاتی پراکنده از زندگی پنج شخصیت روبروست که یکی از آنها مردی ترسو و سربازی فراری از جنگ است. چهار زن دیگر هم انگیزه‌هایی برای جنگیدن دارند که هیچ یک به دفاع برنمی‌گردد. انگیزه‌ها به روشنی در فیلم ابراز می‌شود؛ معلم برای فرار از عذاب وجدان مرگ فرزندانش، زن جنوبی برای فرار از ظلم شوهر مستش، دختر دانش‌آموز برای نداشتن خانواده و دختر دیگر برای رقابت با پسرهای شهرش!

جدا از اینها فیلم انگاره‌های ضد مرد یکسویه‌ای دارد. دقت کنید که همسر معلم ترسو است و دارد فرار می‌کند و این ویژگی سرباز همراه دسته دختران نیز هست. مرد زن دیگر بیست سال است که او را کتک می‌زند. پدر دختری که اصرار به جنگیدن دارد توی گوشش می‌زند و از خانه طردش می‌کند و ... به اینها بیفزایید رفتار تحقیرآمیز و بد مردان مختلف دیگر فیلم را با زنانی که می‌خواهند بجنگند و در نبود مردان، مهمات را به خط مقدم برسانند و این میان مردان بسیاری در شهر وجود دارند که در حال فرارند.

همه این موارد باعث می‌شوند که با فیلمی خوش‌ساخت اما بی هدف و سرگردان مواجه شويم كه نه تنها به بخشي از سؤالات نسل جديد درباره جنگ تحميلي پاسخ نمي‌دهد كه آنها را سردرگمتر خواهد كرد.

نكته ظريفي كه در توليد اين اثر به اصطلاح دفاع مقدسي وجود دارد اين است كه يا كارشناسان مراكز دولتي حامي فيلم، فيلمنامه را نخوانده‌ بودند يا فيلمنامه پس از تائيد براي حمايت مالي دچار تغيير شده است كه درهرصورت اجحافي مشهود به سينماي دفاع مقدس و بودجه به هدر رفته است.

به قلم عباس کریمی عباسی